Thị trường mỹ thuật Việt Nam đang ở đâu?

Tóm tắt

Việt Nam là một trong những thị trường nghệ thuật hàng đầu ở vùng Viễn Đông giai đoạn thuộc Pháp khi Nhà Đấu xảo được xây dựng ở Hà Nội đầu thế kỷ XX. Đây là trung tâm đấu giá các sản phẩm mỹ thuật và mỹ nghệ của Việt Nam và một số thuộc địa khác của Pháp với các sản phẩm đa dạng từ thủ công đến nghệ thuật hiện đại. Tuy nhiên, cuộc chiến Việt–Pháp đã khiến cho thị trường này phải đóng cửa và sau khi bị trúng bom vào năm 1943, Nhà Đấu xảo đã bị dỡ bỏ. Từ giai đoạn giành chính quyền đến giai đoạn Đổi mới (1945-1986), Việt Nam hoàn toàn không có thị trường nghệ thuật đúng nghĩa. Sau giai đoạn Đổi mới, đời sống nghệ thuật của người Việt Nam khởi sắc trở lại và một thị trường nghệ thuật mới manh nha. Nhưng rồi “mầm non” đó cũng nhanh chóng chết yểu khi hàng giả, hàng nhái cùng tranh-tượng sao chép xuất hiện tràn lan. Không khó để nhận ra rằng thị trường mỹ thuật Việt Nam hiện nay đang hoạt động gần như một black market (chợ đen) với nhiều giao dịch không thông qua hệ thống quản lý có uy tín của quốc gia và quốc tế. Điều này không chỉ tạo nên một thị trường nghệ thuật hỗn độn thật giả mà còn tạo ra một lỗ hổng khiến nhà nước bị thất thoát một khoản thu lớn từ thuế. Để hội nhập với môi trường nghệ thuật của thế giới, Việt Nam cần một bầu không khí sáng tạo lành mạnh, một chính sách quản lý phù hợp và một thị trường nghệ thuật minh bạch. Đây chính là thách thức lớn nhất để nền mỹ thuật Việt Nam có thể hội nhập và phát triển trong sân chơi toàn cầu của thế kỷ XXI.